De cultuur klopt in het hart van Vorst

Omvorming van de site
van de Abdij van Vorst
tot Culturele Pool

Aanvraag voor fABrYk Space

Cultureel Nieuws

Bouwvergunning

Een plek

Een site…

1000 jaar geschiedenis(sen)!

De site van de Abdij van Vorst, waarvan de geschiedenis teruggaat naar de middeleeuwen, vormt samen met het Gemeentehuis, de kerk en het Sint-Denijsplein het historische hart van de Brusselse gemeente Vorst.

Sinds haar oprichting in 1106 was de Abdij beurtelings een plaats van godsdienstbeoefening, een plaats van groenteteelt en vervolgens van industriële productie (na de molen kwam er een eerste fabriek in de XIXe eeuw, daarna een tweede…), een woonplaats (voor de slotzusters, de pelgrims, de Vorstenaren), een plaats van cultuur en artistieke creatie … Deze patina van de geschiedenis geeft vandaag aan dit kleine dorp een erg bijzondere en o zo kostbare sfeer.

Hoewel de ontwikkeling van de spoorweginfrastructuur en van de industriële activiteiten aan de noord- en westkant de site gedeeltelijk hebben afgesloten van de stad, wordt deze echte groene long nog steeds zeer gewaardeerd door de Vorstenaren die de plaatselijke dynamiek zeer goed kennen. De aanwezigheid van het administratief centrum, van een handelskern en van een echt gemeentelijk plein met een veelvoud aan culturele animatieactiviteiten, rommelmarkten en markten zijn immers slechts enkele van de talrijke troeven van de wijk.

Sinds enkele jaren wordt bijzondere aandacht besteed aan het hart van Vorst: het Gemeentehuis wordt sinds 2010 in een nieuw jasje gestoken en in 2014 krijgt de Gemeente Vorst het Duurzame Wijkcontract Abdij toegewezen, wat ons in staat stelt renovatieprojecten van openbare ruimten, van openbare uitrustingen en socio-economische projecten uit te werken.

In het hart van deze dynamiek zal dit opmerkelijke stukje erfgoed, waarop de inwoners en de Gemeente zo trots zijn, heringericht en omgevormd worden tot Culturele Pool.

Wim Robberechts ©SPRB-GOB

Een project

Een Culturele Pool

als 3de plek

voor alle Vorstenaren.

Door een gebrek aan benutting(en) werd de site de afgelopen decennia steeds minder gebruikt. Daarom is ze vandaag op zoek naar een nieuwe identiteit.

De Gemeente Vorst heeft beslist verder te gaan dan de nodige restauratie van het opmerkelijke stukje erfgoed dat het toch wel vertegenwoordigt en de site om te vormen tot een plaats met een culturele bestemming en ze volledig te veranderen om ze nieuwe gebruiksdoeleinden te bezorgen en ze een duurzaam toekomstperspectief te verzekeren.

De idee van de « culturele pool ABY » is eerst en vooral een geheel aan instellingen die verband houden met cultuur, kunst en jeugd, en die vandaag verspreid liggen over het gemeentelijke grondgebied, op één plaats te verzamelen: Bibliotheek van Vorst, Cultureel Centrum, onthaaldienst voor jongeren (jeugdhuis), Academie voor muziek, dans en woordkunsten …

Om het dienstenaanbod uit te breiden en de site op elk uur van de dag en het hele jaar door te herdynamiseren voorziet het programma tevens de oprichting van een nieuwe spektakelzaal, van een klein auditorium, van een spelotheek en van een café-restaurant.

Als plaats voor uitwisselingen en ontmoetingen, voor ontdekkingen, voor creativiteit, voor scholing en overdracht wordt de site van de Abdij beoogd als een soort laboratorium dat aan de verschillende operatoren van het project een instrument voor pedagogie, informatie en begeleiding biedt dat zowel modern is als rijk aan geschiedenis(sen).

De culturele pool ABY zal een “derde plek” worden voor alle Vorstenaren, maar tevens voor alle Brusselaars: een plek waar iedereen welkom is, waar het goed leven is, die gunstig voor ontmoetingen is en waar de belangrijkste uitdagingen de culturele opbloei, de integratie en de emancipatie van personen zijn.

De burger zal er niet enkel consument zijn van de activiteiten en diensten die hem zullen worden aangeboden, maar tevens partner, speler en drager van projecten. De pool ABY moet ontmoetings- en uitwisselingsruimten aanbieden en ook instrumenten en steun voor wie participatieve projecten wil ontwikkelen. Door binnen- en buitenactiviteiten aan te bieden, zal ze de dynamiek en de creativiteit op de voorgrond plaatsen en ontwikkelen.

Via zijn methode en zijn benadering is het project merkbaar gericht tot de bevolking in haar geheel, in al haar diversiteit en bijzonderheden (leeftijd, oorsprong, sociale situatie, woonplaats, aspiraties, verlangens, behoeften, ...) opdat iedereen er zijn plaats zou vinden en, op termijn, activiteiten die bij hem passen.

DOWNLOAD DE PROJECT TIMELINE

Een team

Talrijke actoren

om een grootschalig project

te ontwikkelen.

Het Bouwheerschap

Het project ABY wordt geleid door de Schepen en de Cel Heropleving van de Wijken van de Gemeente Vorst in samenwerking met Beliris.

Het wordt mogelijk gemaakt dankzij de vele subsidies toegekend door de verschillende subsidiërende overheden: Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO 2014-2020), Beliris, het Duurzame Wijkcontract Abdij en de Federatie Wallonië-Brussel.

Het Gebruiksbeheer

Binnen dit spel van actoren hebben we aandacht en een erg bijzondere plaats toegekend aan het « Gebruiksbeheer » dat de beheerders van de culturele instellingen groepeert die de toekomstige beheerders van de plaatsen zullen zijn.

Naast de toekomstige beheerders hebben ook de verenigingen en burgers van de Gemeente Vorst een belangrijke plaats in de uitwerking van het project; dat is de reden waarom deze laatsten sinds mei 2017 uitgenodigd worden om deel te nemen aan de informatievergaderingen, participatieve workshops en feestelijkheden.

Het Uitvoeringsbeheer

De uitvoering wordt beheerd door het architectenbureau dat het project leidt.

De aanstelling van het multidisciplinaire team van projectontwerpers heeft het voorwerp uitgemaakt van een Europese architectuurwedstrijd die gelanceerd werd in maart 2016 en waarop 48 internationale teams hebben geantwoord.

Onder deze 48 teams werden er 5 geselecteerd met de wedstrijd van de Bouwmeester om een offerte in te dienen. Deze procedure heeft geleid tot de gunning van de opdracht in augustus 2017 aan het team A-practice (Brussels kantoor) / :mlzd (Zwitsers kantoor).

De Deskundigen

Net als bij elk grootschalig openbaar project verlenen heel wat administratieve en technische experten hun kennis en vaardigheden tijdens de volledig duur van het project. Brussel Plaatselijke Besturen, Brussels gewestbestuur, adviseert en staat in voor het toezicht op het gebied van stedenbouw, erfgoed of nog overheidsopdrachten. Het team omringt zich op gezette tijden tevens met personen gespecialiseerd in de sectoren van participatie, academisch onderzoek, opzetten van projecten rond culturele infrastructuren,…